ຝຶກອົບຮົມການນຳໃຊ້ໂປຣແກຣມ ຂໍ້ມູນ ສຳລັບການປະເມີນຜົນ ແລະ ລາຍງານ ເຫດການທີ່ເກີດຂຶ້ນຕາມ ເສັ້ນທາງ Data for Road Incident Visualization Evaluation and Reporting (DRIVER)

ໃນວັນທີ 24 ກຸມພາ 2021 ໄດ້້ຈັດຝຶກຝຶກອົບຮົມການນຳໃຊ້ໂປຣແກຣມ ຂໍ້ມູນ ສຳລັບການປະເມີນຜົນ ແລະ ລາຍງານ ເຫດການທີ່ເກີດຂຶ້ນຕາມ ເສັ້ນທາງ Data for Road Incident Visualization Evaluation and Reporting (DRIVER) ທີ່ສູນຝຶກອົບຮົມ ໄອຊີທີ ມິດຕະພາບ ລາວ-ເກົາຫຼີ, ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໂດຍການເຂົ້າຮ່ວມເປັນປະທານຂອງທ່ານ ປອ ບຸນຕາ ອ່ອນນາວົງ ຫົວໜ້າກົມຂົນສົ່ງ ກະຊວງ ໂຍທາທິການ ແລະ ຂົນສົ່ງ; ທ່ານ ກົງສີ ສຸວັນນະຕູ້ມ, ຫົວໜ້າກົມຕຳຫຼວດ ຈະລາຈອນ, ກະຊວງ ປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ; ທ່ານ ສົມບັດ ສຸດທິວົງ, ຫົວໜ້າທິມງານ ພື້ນຖານໂຄງລ່າງ, ທະນາຄານໂລກ; ມີບັນດາຜູ້ຕາງໜ້າ ກົມຕຳຫຼວດ ຈະລາຈອນ, ວິຊາການຂອງກະຊວງ ຍທຂ, ກອງຮ້ອຍຕຳຫຼວດ ຈະລາຈອນ 06 ຕົວເມືອງ ຈາກແຂວງບໍລິຄໍາໄຊ (ທ່າພະບາດ, ປາກຊັ້ນ, ປາກກະດິງ) ແລະ ແຂວງຄຳມ່ວນ (ຫີນບູນ , ທ່າແຂກ, ເຊບັ້ງໄຟ); ຜູ້ຕາງໜ້າ ພະແນກ ຍທຂ ແຂວງບໍລິຄຳໄຊ ແລະ ແຂວງຄໍາມ່ວນ ເຂົ້າຮ່ວມຝຶກອົບຮົມໃນຄັ້ງນີ້.

ການເກີດອຸບປະຕິເຫດຕາມເສັ້ນທາງເປັນບັນຫາສຳຄັນ ທີ່ທົ່ວໂລກຈະຕ້ອງໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ ເປັນພິເສດ, ອີງຕາມບົດລາຍງານສະຖານະພາບ ດ້ານຄວາມປອດໄພທາງຫຼວງ ສົກປີ 2018 ຂອງອົງການອະນາໄມໂລກ World Health Organization (WHO) ໃຫ້ຮູ້ວ່າ ໃນແຕ່ລະປີ ທົ່ວໂລກມີຄົນເສັຍຊີວິດຈາກການເກີດອຸປະຕິເຫດຕາມເສັ້ນທາງ ເຖິງ 1,35 ລ້ານຄົນ ຕໍ່ປີ ຫຼື ເທົ່າກັບ 8 ຄົນຕໍ່ວັນ, ນອກນັ້ນ ຍັງມີຜູ້ໄດ້ຮັບບາດເຈັບອີກປະມານ 20-50 ລ້ານຄົນຕໍ່ປີ ແລະ ສາຍເຫດຂອງການເກີດອຸປະຕິເຫດ ເປັນອັນດັບ 1 ແມ່ນຢູ່ໃນກຸ່ມອາຍຸ 5-29 ປີ, ໂດຍປັດໃຈທີ່ພາໃຫ້ເກີດອຸປະຕິເຫດ 66% ແມ່ນຄົນ, 26% ແມ່ນ ສະພາບແວດລ້ອມຂອງເສັ້ນທາງ ແລະ 8% ແມ່ນຍານພາຫະນະ.

     ໃນລະຫວ່າງ ວັນທີ 19-20 ກຸມພາ 2020, ກອງປະຊຸມລັດຖະມົນຕີ ດ້ານຄວາມປອດໄພທາງຫຼວງ ຄັ້ງທີ່ 3, ໄດ້ຈັດຂຶ້ນທີ່ ສະຕອກໂຮມ, ປະເທດຊູແອັດ ແລະ ໄດ້ຮັບຮອງເອົາຖະແຫຼງການ ສະຕອກໂຮມ ໃນການບັນລຸເປົ້າໝາຍ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ທົ່ວໂລກມີສະຖຽນລະພາບ ດ້ານຄວາມປອດໄພ ແລະ ຫຼຸດຜ່ອນຈຳນວນຜູ້ເສຍຊີວິດຈາກການເກີດອຸປະຕິເຫດຕາມເສັ້ນທາງ ໃຫ້ໄດ້ 50% ຮອດປີ 2030, ໂດຍອີງໃສ່ 5 ເສົາຄ້ຳ ຄື : (1) ສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃຫ້ແກ່ການບໍລິຫານ-ຈັດການ ວຽກງານຄວາມປອດໄພທາງຫຼວງ (Road Safety Management); (2) ສ້າງເສັ້ນທາງທີ່ສົມບູນແບບເພື່ອການເດີນທາງທີ່ມີຄວາມປອດໄພສູງ (Safer Road and Mobility); (3) ກຳນົດມາດຕະຖານເຕັກນິກສໍາ: ລັບການນຳໃຊ້ຍານພາຫະນະໃຫ້ມີຄວາມປອດໄພ (Safer Vehicle); (4) ສ້າງແຜນງານ, ນິຕິກຳ, ປູກຈິດສຳນຶກການ ຂັບຂີ່ປອດໄພ ແລະ ການບັງຄັບໃຊ້ກົດໝາຍທີ່ເຂັ້ມງວດ (Safer Road User); (5) ຜັນຂະຫຍາຍການຊ່ວຍເຫຼືອປະຖົມພະຍາບານຜູ້ບາດເຈັບ ໃຫ້ທົ່ວເຖິງທຸກພື້ນທີ່ (Post-Crash Responds).

ສຳລັບ ຢູ່ ສປປ ລາວ ໃນແຕ່ລະປີ ມີອັດຕາເພີ່ມສູງຂື້ນຈາກຕົວເລກສະຖິຕິທີ່ມີຈຳນວນຜູ້ເສຍຊີວິດ ສະເລ່ຍ 553 ຄົນ ໃນປີ 2002-2010 ແລະ 980 ຄົນ ໃນປີ 2010-2020 ເພີ່ມຂື້ນ 45% ເຮັດໃຫ້ເພີ່ມຂື້ນສາມເທົ່າຕົວ, ໃນຄະນະດຽວ ກັນນັ້ນ ມີຈຳນວນຍານພາຫະນະເພີ່ມຂື້ນ 2,6 ເທົ່າຕົວ. ມາຮອດປີ 2020 ທົ່ວປະເທດມີອຸປະຕິເຫດເກີດຂື້ນ 6.774 ຄັ້ງ, ບາດເຈັບ 10.027 ຄົນ, ເສຍຊີວິດ 1.031 ຄົນ, ຍານພາຫະນະເປ່ເພ 12.007 ຄັນ ສະເລ່ຍແລ້ວແຕ່ລະມື້ມີອຸປະຕິເຫດເກີດຂື້ນປະມານ 15-17 ຄັ້ງ, ມີຜູ້ເສຍຊີວິດ 3-4 ຄົນ, ບາດເຈັບ 4-5 ຄົນ ແລະ ຍານພາຫະນະເປ່ເພ 24 ຄັນ, ໃນຈຳນວນຍານພາຫະນະທີ່ເກີດອຸປະຕິເຫດສ່ວນຫຼາຍແມ່ນລົດຈັກ, ຮອງລົງມາແມ່ນລົດເກັງ, ກະບະ, ຈຳໂບ້-ຕຸກໆ ແລະ ປະເພດອື່ນໆ. ຜູ້ທີ່ຖືກເຄາະຮ້າຍສ່ວນຫຼວງຫຼາຍ ແມ່ນຢູ່ໃນເກນອາຍຸ 19-31 ປີ, ໃນນັ້ນອັດຕາທີ່ສູງກວ່າໝູ່ ແມ່ນອາຍຸ ລະຫວ່າງ 25-30 ປີ; ສ່ວນເວລາທີ່ມັກເກີດອຸບປະຕິເຫດ ແມ່ນຢູ່ໃນລະຫວ່າງ 17:00-22:00 ແລະ 1:00 ໂມງກາງຄືນ. ມູນຄ່າການເສຍຫາຍ ທາງດ້ານເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ຕໍ່ຜູ້ເສຍຊີວິດ 1,031 ຄົນ (ປີ 2020) ປະມານ 1,438 ຕື້ ກີບ.

      ໃນປະຈຸບັນ, ການເກັບກຳສະຖິຕິອຸປະຕິເຫດຕາມເສັ້ນທາງ ໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ ແມ່ນຍັງບໍ່ໄດ້ລວມສູນ, ນຳໃຊ້ລະບົບ ຈົດ-ກ່າຍ (Paper Based) ເປັນຕົ້ນຂໍ້ມູນຈາກ ຕຳຫຼວດຈະລາຈອນ, ໂຮງໝໍ, ໜ່ວຍກູ້ໄພ ແລະ ບໍລິສັດປະກັນໄພ, ໂດຍສະເພາະບາງຂໍ້ມູນ ຍັງບໍ່ຄົບຖ້ວນຕາມມາດຖານຂອງອົງການສະຫະປະຊາຊາດ ໃນການສັງລວມ-ເກັບກໍາຂໍ້ມູນສະຖິຕິອຸປະຕິເຫດ, ດັ່ງນັ້ນ, ໃນໄລຍະຜ່ານມາ ຜູ້ໃຫ້ທຶນ ກໍ່ຄືທະນາຄານໂລກ ເຫັນເຖິງຄວາມໝາຍຄວາມສຳຄັນໃນການເກັບກຳຂໍ້ມູນ ຈຶ່ງໄດ້ຮ່ວມມືກັບ ລັດຖະບານປະເທດ ຟີລິບປິນ ໃນການພັດທະນາ ແລະ ແນະນໍາ ໃຫ້ນຳໃຊ້ລະບົບ ດັ່ງກ່າວ ເພື່ອມາ ວິເຄາະ, ວິໄຈ ແລະ ນຳເອົາຜົນໄດ້ຮັບນັ້ນ ມາປັບປຸງ, ແກ້ໄຂ ແລະ ປ້ອງກັນ ບໍ່ໃຫ້ອຸປະຕິເຫດເກີດຂື້ນອີກ. ຊຶ່ງຈຸດປະສົງ ແມ່ນເພື່ອຢາກໄດ້ຂໍ້ມູນສະຖິຕິອຸປະຕິເຫດແບບລວມສູນ, ສາມາດເຊື່ອມຕໍ່ເຂົ້າກັບ ພາກສ່ວນຕ່າງໆທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ເຊັ່ນ: ກະຊວງ ປກສ, ກະຊວງ ຍທຂ, ກະຊວງ ສາທາລະນະສຸກ, ສະມາຄົມຫນ່ວຍກູ້ໄພ ຫລື ບໍລິສັດ ປະກັນໄພ ໂດຍນຳເອົາຂໍ້ມູນສະຖິຕິອຸປະຕິເຫດ ດັ່ງກ່າວ ມາວິໄຈ, ວິເຄາະ ແລະ ສາມາດປັບປຸງ, ແກ້ໄຂ ແລະ ປ້ອງກັນ ຈຸດທີ່ມັກເກີດອຸປະຕິເຫດຕາມເສັ້ນທາງບໍ່ໃຫ້ມັນເກີດຕື່ມອີກ.

    ຄາດໝາຍ ແມ່ນຂໍ້ມູນສະຖິຕິ ອຸປະຕິເຫດ ສາມາດລວມສູນ ແລະ ເປັນເອກະພາບ ໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ , ຊ່ວຍປ້ອງກັນ ແລະ ຫຼຸດຜ່ອນອັດຕາການເກີດອຸປະຕິເຫດ ຕາມສະຖານທີ່/ຈຸດອັນຕະລາຍ ທີ່ມັກເກີດອຸປະຕິເຫດໄດ້ ແລະ ພັດທະນາ ຂີດຄວາມສາມາດ ທາງດ້ານການພັດທະນາບຸກຄະລາກອນ ໃນການນຳໃຊ້, ການເຂົ້າເຖິງເທັກໂນໂລຍີຂໍ້ມູນຂ່າວສານດ້ວຍລະບົບຄອມພິວເຕີ.